Nefel

[ ŞEMÎ, 2024-04-20 ] [ BIKE MALPERA DESTPÊKÊ ] [ BÊXE NÊV BIJAREYAN ] [ KONTAKT ] [ INFO ] [ LÊGERÎN & ARŞÎV ]

DESTPÊK

	Nûçe

	Nivîsar

	Kulturmagazîn

	Hevpeyvîn

	Kolumnîst

	Ewrokurd

	E-Pirtûk

	Lîteratûr

	Ziman

	Muzîk

	Foto

	Lînk

E-POSTEYA TE

	Nav (Username)



	Şîfre (Password)





	»E-posteyeka nû bo xwe qeyd bike

REKLAM

KOLUMNÎST

fjrigjwwe9r0TabArticles:ArticleHeadline

LONDON, 3/12 2002 — Piştî deh rojan, 13-ê vê mehê li Londonê civîna opozîsyona Iraqê dê çêbe û heta niho jî ne diyar e ka çi encam dê jê derkeve. Dor 320 kesên ji hêz û rêxistinên cida û serbixwe dê beşdariyê di civîna sêrojî de bikin û dibe ko biryarek li ser qedera Iraqa paşerojê û Kurdistanê bête dayin. Lê belê dibe ko ti encamên berbiçav ji civînê dernekevin û civîn bibe xwenîşandaneka medyal bo dinya û alemê.

Kurd hêza herî xurt ya opozîsyona Iraqê ne û li ser axa xwe xudan bingeh û civat in. Hemî rêxistinên dî yên ereb û şîî yan pir lawaz in yan jî tenê wekî INC rêxistinên sergumê û biyanistanê ne ko ti bingehê wan li Iraqê û Kurdistanê nîne. Problema herî mezin jî di nêvbera kurdan û INC de ye ko dixwaze bi fen û fûtan û dolaban cihekê sereke ji xwe re peyda bike.

Ji ber hindê INC lêdixebite ko bi pere û rişwetan hêzên çekdar ji bo xwe peyda bike û ew jî ne pir hêsanî ye. Hem kurd li dijî çekdarbûna INC ne û hem jî INC bi rehetî nikare hêzeka wisa ava bike. Ehmed Çelebî bi hişkî li hemberî amadekirina civîna opozîsyonê derdiket û heta roja paşiyê jî berî ko biryara amadekirina civînê bi daxuyaniyekê belav jî bibe wî her nedixwest civîn çêbe. Ew dizane ko niho civîn çêbe ew jî wekî gelek terefên dî dê bi qeweta xwe ya lawaz bikeve civînê û di civînê de nekare ti dolaban bigerîne.

Vêca êvara berî ko biryara dawiyê bo amadekirina civînê û tarîxa 13-ê vê mehê bêt dayin, kurdên ko di komîteya amadekirina civînê de bûn bi qepera stoyê Ehmed Çelebî girtin û gotinê: Kerem ke, tu ji vê derê dernakevî heta ko biryara civînê neyêt dayin û divêt her îşev em daxuyaniyekê jî bo raya giştî derxin ka kengê û li kû civîn çêdibe.

Rê ji Ehmed Çelebî re nemabû. Emerîkiyan jî dixwest civîn çêbe û derengtir nekeve. Bivênevê Ehmed Çelebî stoyê xwe xwar kir û biryara amadekirina civînê qebûl kir. Ez van agahdariyan hemiyan ji devê kesên cida ko beşdarî civîna amadekirina civîna opozîsyonê bûne dinivîsînim. Yanî serkaniyên min ji destê yekê ne û tenê navên wan nikarim bibêjim. Ji ber ko wan bi xwe nexwestine ko ez navên wan binivîsînim.

Baş e di civînê de dê minaqeşeya çi bibe. Ew jî hêj ne belî ye. Amadekarên civînê bi kêferateka bêpayan niho li ser birêvebirina civînê dixebitin, hinek xetên sereke yên civînê hêdî hêdî diyar dibin. Carekê bi ihtimaleka pir mezin hikûmeteka sergumê bo Iraqa paşerojê di vê civînê de dê ava nebe. Ya didoyê nêveroka qanûna bingehî ya Kurdistana federal û Komara Iraqa federal jî dê di vê civînê de bi teferuat neyêt minaqeşe kirin. Lê belê qanûna bingehî ya federalîzmê wekî prensîp divêt di vê civînê de bêt qebûl kirin.

Serkaniyên min yên ji destê yekê dibêjin ko heger federalîzm bo Kurdistanê di vê civînê de neyêt qebûl kirin hingê ti manaya vê civînê nîne û ti manaya hevkariya wan digel opozîsyona Iraqê jî nîne. Ew dibêjin heger hat û civînê dînîtiyeka wisa kir û li dijî federalîzmê derket hingê rêya kurdan û ereban ji hev vediqete û hingê her kes li mala xwe. Yanî hingê kurd dê bi qewet û hêza xwe digel mitefiqên xwe yên li hundirê Kurdistanê û derveyî Kurdistanê li hev bikin û rê û çareyên li gor xwe ji xwe re peyda bikin.

Serokê Partiya Demokrat ya Kurdistanê Mesûd Barzanî bi mebesta ko civîna opozîsyona Iraqê dê 22-yê meha borî çêbe ji Kurdistanê derket û hat Ewropayê. Heta niho jî tam ne diyar e ka ew dê heta 13-ê mehê li Ewropayê bimîne yan nemîne. Heger ew berî 13-ê mehê vegere Kurdistanê hingê ne mimkin e ko ew beşdarî civîna opozîsyonê bibe. Dibe ko şûna wî serokwezîrê Kurdistanê Nêçîrvan Barzanî bêt û bikeve civînê.

Bi qenaeta min ya şexsî heger serûberê civînê baş diyar nebe dê baştir be ko Mesûd Barzanî beşdarî civînê nebe da xweseriya hêza kurdan derkeve pêş û da opozîsyona Iraqê jî bizane ko bêyî kurdan ew ne tiştek in.

Serokê Emerîkayê Georg W Bush diyar kir ko Emerîka jî dê beşdarî civîna opozîsyonê bibe û wekî kontaktmanê Emerîkayê û opozîsyona Iraqê emerîkiyekê bi eslê xwe efxanî, Zalmay Xelîlzad destnîşan kir. Hişyar Zêbarî bo ajansan dibêje ko ew bi vê biryara Emerîkayê kêfxweş in û dibêje ev gaveka di rêya rast de ye.

Zalmay Xelîlzad di wezareta derve ya Emerîkayê de kar kiriye û arîkariya Paul Wolfowitz kiriye. Niho zelamê didoyê yê Pentagonê ye. Ev jî diyar dike ko Emerîka giringiyeka taybetî dide civîna opozîsyonê û dixwaze tiştek jê derkeve.

Paul Wolfowitz û Marc Grossman şeva duşemê li Londonê, rojekê berî ko biçin Tirkiyeyê, digel opozîsyona Iraqê rûniştin û herduyan jî tekîd kir ko ew dê arîkariya opozîsyonê bikin da desthilata Sedam Husênî roxînin.

Mesele hemî bi yek xala esasî ve girêdayî ye: FEDERALÎZM

Yan opozîsyona Iraqê dê federalîzmê qebûl bike yan jî rêya wan û kurdan dê ji hev cida bibe.

-----------------------------------

Nivîskar: ARIF ZÊREVAN
Weşandin: 2002-12-03
Xwendin: 4883