Nefel

[ ÎNÊ, 2024-04-19 ] [ BIKE MALPERA DESTPÊKÊ ] [ BÊXE NÊV BIJAREYAN ] [ KONTAKT ] [ INFO ] [ LÊGERÎN & ARŞÎV ]

DESTPÊK

	Nûçe

	Nivîsar

	Kulturmagazîn

	Hevpeyvîn

	Kolumnîst

	Ewrokurd

	E-Pirtûk

	Lîteratûr

	Ziman

	Muzîk

	Foto

	Lînk

E-POSTEYA TE

	Nav (Username)



	Şîfre (Password)





	»E-posteyeka nû bo xwe qeyd bike

REKLAM

KOLUMNÎST

Em piştgiriya Filistînê dikin – û li dijî rêbaza Hamasê ne

KURDISTAN, 13/1 2009 — Êrîşa hovaneya Îsrailê li dijî Xezzayê bû hedefa nerazîbûn û şermezarkirinê ji aliyê hemû rizgarîxwazên cîhanê ve. Êrîşa hovane hemû sînor şikênandin û di 60 salên dawiyê de ev cara yekem bû ko filistînî rastî bombebaraneke wisa tund û bê rawestan tên û hewqas qurbaniyan didin.

Herweha, çaverêkirî ye ko êrîş û operasyon berdewam bibin li gor daxuyaniyên lîderên Îsrailê, ev dudilî û tirsê bêtir dike û derfetên aştiyê kêmtir dike û şiyana çareserkirina pirsgirêka Filistînî di riya diyalog û li gorî biryarên civaka nêvdewletî kêm dike. Ev dibe sedemê pirbûna nakokî û kiryarên terorîstî di seranserê dewletên navçeya Rojhilata-nêvê yên ko ji berê ve di bin nîr û agirê rejîmên despotîk û paşkeftî ko gelên navçê ji hemû derfetên demokrasiyê bêpar in û hîn pirsên neteweyî nehatine çareser kirin.

Lîderên Îsrailê ji aliyê xwe ve tekez dikin ko operasyona wan a leşkerî ne li dijî xelkên sivîl, lê li dijî bizava Hamasê û bingehên wê ye li navçeya Xezzayê ya di bin desthilatiya Hamasê de ji dema derbeya wê ya leşkerî li dijî desthilata legal ya Filistînî û kutşin û derbiderkirin û zindankirina endamên rêxistina Fethê. Ji wê çaxê ve, Hamasê li Xezzayê mîrnişînek îslamî ava kir û dest danî ser dergehên sînorî bi Misrê re, û xwe wek jêdereke siyasî ya fermî û dîplomatîk pêşkêş kir di şûna desthilata legal ya Ramallahê û serokê wê yê legal û helbijartî Abû Mazen.

Hamas peymaneke aramiyê ligel Îsrailê girêda û berî demekê ji nişka ve ew bi dawî anî nemaze ji aliyê serokê polîtbîroya wê yê ko li Şamê rûnştiye. Bidawîanîna peymana aramiyê li dijî helwêsta serokatiya Filistînê û navçiyê ereb ê Misrî bû û mana wê aşkere ye wek destpêkirina cengê ji aliyê Hamasê bi taybet pêre bombe û saroxên wê dîsa hatine avêtin di xizmeta acendaya Îranî û Sûrî de.

Ji seeta pêşî ya êrîşa Îsrailê ya vê dawiyê serkirdên Hamasê rijd in ser anîna talan û malwêraniyê bi ser xelkên bêtawanên Xezzayê, ev jî dema saroxên xwe berdidin Îsrailê û daxuyaniyên hîstêrîk didin wek "Em dê li ber xwe bidin meger ko yek mirov jî di Xezzayê de sax nemîne".. gelo buhayê mirovan wisa erzan bûye li bal vê komika Îslamî ya siyasî ya binkeftî ko nikare barê birêvebirina welêt û parastina gelê Filistînê bigire stoyê xwe?

Xalid Mişeel di preskonferansa xwe ya li Şamê de mizgîniyê dide alîgir û endamên grûpa xwe û dibêje: ”Ez we dilniya dikim ko bingeha bizava me saxlem e û berxudan li dar e û hîna me çekên xwe ji dest nedaye û dijminê me di krîzeke xerap de ye….” Xalid sozê jî dide ereb û musulmanan ko ”serkeftin para wan e” û di heman demê de daxwaza ”pêşkêşkirina alîkariya mirovanî bo Xezzaya malwêran” dike û jibîr nake banga beşdarîkirina Hamasê di rêvebiriya dergehê sînorê yê Refehê digel Misrê û YE û desthelata Filistînê de bike..bi qest ew navê Îsrailê wek hevpişkê kontrolkirina wî dergehî bilêv nake li vira!.

Ev core mizgînî, ne nû ne ji dema têkçûna hizêrana 1967-an de dema ko seroketiya welaî ya partiya Beesê – piştî ko Îsrailê êrîşa xwe li nêzîkî Şamê rawestand û Colan û Cebel el-Şêx dagîr kir, daxuyaniyek da ereban ko rejîma "pêşverû" nerûxiyaye û hemî serkirdên wê selamet in (serkirde hemû reviya bûn wîlayetên bakur û rojhilatê Sûriyê dûrî qada şerî!).

Me ev core daxuyanî berê ji aliyê xudanên serkeftina xwedayî li Libnanê dibihîstin, di dema cenga temûzê de piştî ketina hezar qurbaniyan û dehan hezar birîndar û derbider digel ziyanên mewdanî yên ko gihîştin bêtirî 5 milyar dollaran, û têkçûna rewşa dewleta Libnanê bi giştî û ji hemû aliyan ve.

Kesê hizir bike Hamas şerê Îsrailê dike bi armanca rizgarkirina xak û mirovên xwe şaş e, lê belê du armancên wê yên sereke hene, a yekemîn cîbicîkirina ajandaya Sûrî–Îranî û bihêzkirina helwestên wan di guftûgoyên wan digel Îsrail û DYA-yê de di serdema rêvebiriya nû de, ya duyemîn jî hewldanak e bo derketina ji îzolekirina Filistînî û erebî û nêvdewletî piştî derbeya Hamasê ya leşkerî li Xezzayê û ev li ser hîsabê xwîna Filistîniyan - ne ya serkirde û kadro û şervanên wan (li gor rêzdar Xalid Mişeelî ew hîn sax û silamet in!) anku armanca Hamasê bidestxistina mikurhatineke erebî, nemaze Misrî û herêmî û nêvdewletî bi legaletiya mîrnişîna Xezzayê wek de facto li gor nimûnên mîrnişînên Talîban û Hîzbullahê.

Serokên Hamasê tevî rewşa xerap ya xelkên Xezzayê berê wan li dergehê sînorî yê Refehê ye ne ko li pêkanîna aştiya navxweyî ligel desthilata rewa û legal ya Filistînê. Hemî xema Hamasê guhêrandina rûyê şer e li derve û hundir û nûkirina bingehên lîstikê ber bi afirandina hin muadeleyên – hevsengiyên – siyasî û leşkerî yên nû ko bikaribin rûyê nakokiya Filistînî-Îsrailî biguherin û doza Filistînê ji tevgera rizgarîxweziya welatî biguherin bo nakokiyek olî û îdeolojiya tundrew û xewna filistîniyan ya dîrokî û rewa di destnîşankirina çarenûsa xwe de û pêkanîna demokrasî û mafên mirovan û pêkvejiyana aştiyane û tenahî û aramî bikin gorî.

Her di vê çarçovê de, rola Tirkiyeyê di navçîtiyê de di navbera Sûriyê û Îsrailê de û di navbera filistînî û îsrailiyan de jî tête şîrove kirin. Balkêş bû ko partiya Îslamî ya serdest li Enqereyê bi hevpişkî di gel ordiyê di dema derketina faktorê Hamasê di nexşa nakokiya Filistînê de navçitî kir. Tirkiye ji roja avabûna Îsraîlê ve hevalbenda Îsraîlê ye û yekem dewleta Îslamî bû ko itîraf bi Îsrailê kir û peywendiyên aborî û leşkerî yên bihêz pêre girêdan.

Riya tenha li pêşiya herkesê ko piştgiriya doza Filistînê ya rewa dike di van rojên dijwar û sext de ew e ko piştgiriyê bide desthilata welatî ya legal û serokê rêxistina rizgarîxwaz ya Filistînê birêz Mehmûd Ebbas-Abû Mazenî ji bo rawestandina şerê li dijî Xezzayê û çespandina aramî û destpêkirina diyaloga navxweyî û avakirina hikûmeteke yekgirtî li seranserê xaka Filistînê û bihêzkirina proseya siyasî bi mebesta pêkanîna destkeftiyan ber bi avakirina dewleta Filistînê ya serbixwe li gorî biryarên civaka nêvdewletî û dûrkirina xebata Filistînê ji ajandayên rejîmên despotîk yên herêmî û rizgarkirina wê ji nav pencên tarîperestiya sedsalên navîn û teror û çavsoriyê.

-----------------------------------

Nivîskar: SELAH BEDREDÎN kurdarab2004@yahoo.com
Weşandin: 2009-01-13
Xwendin: 11024