SELAHEDÎN, 18/9 2005 - Hevalekî min ko li Parîsê dimîne, cara dawî behara 2001-ê hatibû Kurdistanê, ji ber ko behara Kurdistanê demsala herî xweşa welat e, wê beharê çi qasî ji me hat em li bajar û deverên başûrê Kurdistanê geriyan. Havîna sala par jî dema ko min ew li Parîsê dît, ew hê jî gelekî ji min minetbarî wê gera Kurdistanê bû û digot beriya ko bêm, min qed bawer nedikir welatê me ev qas hatiye guhertin û pêş ve çû ye.
Piştî çar salan ew hevalê min dîsa niha li Kurdistanê ye, du heftiyan berê ji deriyê Birehîm Xelîl bi telefonê geriya û got va me dîsa ez hatime welat, ji wê rojê ve heta duh êvarê ko hat û silavek da me, haya min jê çê nebû. Di nava van du heftiyan de qey li bajar û deverên Kurdistanê geriya bû û gelek tiştan bala wî kişandibû. Çawa rûnişt û welê bi germî behsa wan hemû cade û avahî û projektên li Kuridtanê çê dibin kir, ez pir ecêb mam û di dilê xwe de min ji xwe pirsî, ew çawa ye van hemî tiştên ko dibêje bala min nekişandiye?!
Xuya ye ji ber ko em li welat in, rojane guhertinên çê dibin dibînin û pê re dijîn û tim li ber çavê me ne, ew dîmen û guhertin yek li pey yek ketine serê me û ji me re normal tê, lê belê ji bo yekî wek hevalê min ko çar salan berê hatibû Kurdistanê, dê gelek balkêştir xuya bike, lewra min ew ecêbmayîna wî ya zêde fêm kir û min zanî ko ji ber guhertinên bi lez yên li başûrê welat, bi taybetî jî di warê avakirinê de çê dibin, eger yekî wek hevalê min piştî çar salan bêt û Kurdistanê nas jî neke, heye ko bibêjim heqê wî heye.
Ji xwe beriya ketina Sedam jî li başûrê Kurdistanê di her warî de projektên cida yên avakirinê dihatin pêkanîn û welat tim di guhertin û nûbûnê de bû, lê belê ev pêşveçûn bi taybetî jî piştî azadbûna Îraqê ketiye sewiyek din û gavên xurt yên pêşveçûnê di piraniya warên jiyanê de têne avêtin.
Ji bilî kar û projektên hukûmeta Kurdistanê yên avakariyê, herweha tevgereka mezina avakariyê ya kesane jî li başûr heye û di nava van du salên dawî de li bajar û bajarkên Kurdistanê bi hezaran avahî û xaniyên pir modern û bi endaziyariyek nûdem û balkêş hatine avakirin bi awayekî ko bi rastî jî ser û sîmayê welat guhertiye û eger ko bi vê lezgîniyê bidome, di nava deh salên pêşhatî de başûrê Kurdistanê dê bibe yek ji welatên herî diyarên Rojhilata Navîn.
Ji ber xweseriya başûrê Kurdistanê ko rewşa wê ya her warî ji rewşa hemû Îraqê cida ye û zemîneyek baş ji bo pêşveçûnê lê heye, îro di warê aborî û bazirganî de başûr bûye cihê berjewendiya gelek aliyên mezinên aborî û bazirganiyên welatên herêmê û cîhanê jî û bi sedan kompaniyên cida yên bazirganî û avakariyê û gelek warên din jî berê xwe didin başûr û dixwazin berjewendiyên xwe lê ferehtir bikin û ji bilî fêdeya ko digêje wan û didin Kurdistanê, herweha dixwazin Kurdistanê bikin bingehê xwe yê ji bo fêdegirtina ji dewlemendiya Îraqê jî û Kurdistan bibe pira di nêvbera wan û Îraqê de jî.
Helbet çêbûna berjewendiyên aborî û bazirganî yên gelek welat û aliyên mezinên cîhanê li başûrê Kurdistanê, niha û paşerojeka nêzîk jî dibe sedema çêbûna berjewendiyên wan yên siyasî jî û senga Kurdistanê di sewiya cîhanê de jî bilintir dike, anko pêşveçûna aborî û bazirganî ya li Kurdistanê çê dibe û her kû diçe xurttir dibe, di heman demê de girîngiya siyasî ya Kurdistanê jî zêde dike û bi vê yekê mertal û garantiyeka navneteweyî jî jê re çê dibe.
Ji bo ko tevî pêşdeçûn û guhertinên li başûrê welat çê dibin, senga Kurdistanê ya siyasî jî mezintir bibe û di warê siyasî de jî fêdeyên mezintir bigîjin kurdan, kurd divê siyaseteka aborî ya welê bimeşînin ko başûr bi awakî gelek ferehtir bibe cihê berjewendiyên aborî yên welatên cîhanê û bi taybetî jî dewletên mezin yên ko bandora wan di siyaseta navneteweyî de xurt e û fêde û fersendên welê bide wan ko projektên dirêjdem li Kuridstanê pêk bînin û projektên ko li Îraqê jî pêk tînin, di ser Kurdistanê re derbas bibin.
|
