Nefel

[ YEKŞEM, 2024-12-22 ] [ BIKE MALPERA DESTPÊKÊ ] [ BÊXE NÊV BIJAREYAN ] [ KONTAKT ] [ INFO ] [ LÊGERÎN & ARŞÎV ]

DESTPÊK

	Nûçe

	Nivîsar

	Kulturmagazîn

	Hevpeyvîn

	Kolumnîst

	Ewrokurd

	E-Pirtûk

	Lîteratûr

	Ziman

	Muzîk

	Foto

	Lînk

E-POSTEYA TE

	Nav (Username)



	Şîfre (Password)





	»E-posteyeka nû bo xwe qeyd bike

REKLAM

KULTURMAGAZÎN

Dinya di şîniya ”Gabo” de bû yek


	» Gabriel García Márquez

SWÊD, 23/4 2104 — Gabriel García Márquez di hevpeyvînekê de dibêje “temenê mirovî yê rastî ne hejmara salên jiyanê ye, lê belê ew bêhnikên ko qet ji bîra mirovî naçin, ew bêhnikên ko mirov her tîne ber çavên xwe û ji derdora xwe re behsê bike ye”. Mehekê piştî hingê, roja pênşemba borî, hevdehê meha çarê mir.

Sê rojên şîniyê li Kolombiyayê hatin ragihandin, serokê Kolombiyayê Juan Manuel dibêje Márquez ji nav me bar kir, lê cihê wî di ruh û dilê me de ye û ew dê qet neyêt ji bîr kirin. Manuel dibêje Gabriel García Márquez keseyetiyê kolombyayî ya herî navdar e.

Meksîk, welatê ko Márquez lê jiya, roja duşembê bi merasîmên resmî xatir ji nivîskarê xwe yê hêja xwest. Mirina xelatdarê Nobelê, xwediyê “Sedsalên tenêtiyê” berfereh dengveda, qiral û serokên welatan ji hemî derên dinyayê tevlî merasîma şîniya wî bûn.

Serokê Komîsyona Ewropayê Manuel Barosso got Gabriel García Márquez dengê Latînemerîkayê bû, û niho jî dengê me hemiyan e. Manuel Barosso got Márquez jiyana me bi berhemên xwe dewlemend kir, mirina wî xusareke mezin e.

Serokê Kubayê Raúl Castro got bi mirina Gabriel García Márquez re kubayîyan dostekî nêzîk û wefadar wenda kir. Serokkomarê Fransayê Français Holland jî xemgîniya xwe nîşan da û got ko berhemên Márquez spehîtirîn diyarî bû jibo lîteratura spanî. Serokê Emerîkayê yê berê Bill Clinton got jê re serbilindayî ye ko ew yek ji dostên Gabriel García Márquez bû. Obama jî got ko wî di gencînîya xwe de pirtûkên Márquez xwendine û bi mirina wî xemgîn bûye.

Serokê Şîlî yê berê Rafael Correa got Gabo çû lê berhemên wî dê her bimînin. Serokê Meksîkê Enrique Peña Nieto got Gabriel García Márquez dostê hemî azadîxwazan bû.

Hûnermendên Latînemerîkayê di merasîma nivîskarê xwe de got Márquez ne tenê bi nivîskariye xwe lê belê bi kesayetiya xwe ya mirovane jî bê hempa ye lewra her kes jê hez dike û rêzê jê re digre.

Hevalê Márquez yê nêzîk nivîskar û rojnamevan Héctor Aguilar Camín bi dengekî lerizî got ew bawer nake ko ew dê êdî Gabo nebîne. Gabo kurtahiya navê Gabriel e, Márquez di nav nas û dostên xwe yên nêzîk de pê dihat nasîn.

Camín got dema ko nûçeya mirina wî bihîst di cih de berê xwe da mala wî û ji zarokên wî re got îro dinya hemî şirîkê şînîya we ye. Nivîskara şîlî Isabel Allendeyê jî got xatirxwestin zehmet e, mirina Márquez ew xembar kirin.

Romannivîs û xelatdarê Nobelê yê peruyî Mario Vargas Llosa got dahênerekî ji nêv me bar kir. Llosa got berhemên Gabriel García Márquez qîmeteke mezin da lîteratura Latînemerîkayê û giringiya zimanê spanî ji dinyayê re diyar kir.

Gabriel García Márquez li Aracataca li Kolombiyayê ji dayik bûye, şeşê adara buhirî şahiya heştîûheftsaliya wî bû. Jiyana wî jî wekî berhemên wî guhertî û têrbûyer bû, an jî wekî ko ew bi xwe dibêje xewn û rastî tê de liqayî hev dibûn.

Gabriel García Márquez dibêje dema ew zarok bû, dêûbavên wî texmîn dikir ko ew dê bibe şêwekar, muzîsyen an jî dengbêj lê qet kesî bawer nedikir ko ew dê bibe nivîskar. Márquez hejdesalî bû dema ji diya xwe re got ko ew dê bibe nivîskarekî qedirbilind. Márquez dibêje hingê diya wî lê nêrî û gelekî giriya, wî nezanî ka diya wî ji kêfan an jî ji xembariyê digirî.

Berhemên Márquez hatin wergirandin bo gelek zimanan û li seranserê dinyayê bi milyonan nisxe jê hatin firotin. Zêdetirî sih milyon nisxe ji ”Sedsalên tenêtiyê” hatin frotin.

Gabriel García Márquez hejmareke mezin ji gotaran, kurteçirokan wekî “bahoza kaxezan” û mîrateyeke edebî ya bihagiran ji romanan wekî "Dîkekî sor", "Jineke razayî", "Mistek pelîtank", "Hinek xemgînî", "Evîndariya di dema kûlêrayê de" û "Sedsalên tenêtiyê" li pey xwe hiştin û çû.

-----------------------------------

Nivîskar: Nefel-Nûçe
Weşandin: 2014-04-23
Xwendin: 49071