HEWLÊR, 12/1 2013 — Ev e-nameya hevalekê min yê nemsayî/awistiryayî ye. Ew jî hevpîşeyê min, anko pizişk, e. Ew diktor e, lê ne mîna hevalên min yên dî, Michael Chyet û Michiel Leezenberg, ne diktorê ziman an edebyatê ye. Ew diktorê pizişkî anko tibbê ye. Ew di karê xwe da jî ne vala ye, dema pirr-pirr dagirtî ye.
Ew profesorê pizişkiyê û serokê pişika (departmana) hinavan anko daxilîyê li yek ji nexweşxaneyên herî mezin yên Ewropayê ye. Lê dîsa jî heza wî ya ji bo zimanê kurdî û evîna wî ya ji bo hevalên wî yên kurd karekê weha li wî kiriye ko bi vî rengî xwe hînî zimanê kurdî bike.
Li payîza sala 2002ê dema min ew li Viyennayê dît, hema bibêje nû xwe hînî “ez baş im, tu baş î?”yê dikir. Û vaye, îsal di bersiva pîrozkirina sersalê da weha bersiva min daye.
Hûn bi xwe lê binihêrrin ko kurd hene xwe bi şoreşgêrr dizanin, hemî kurdan jî bi korîcî û xayîn dihesibînin, û li çiyayan xwe ji bo kurdîniyê û kurdan didin kuştin, ji bo kurdan dikevin girtîgehên rejîma hov a tirkan, şikenceyê dibînin, derbiderî welatên bêganî dibin, ji bo mafên kurdan xwe birçî dikin, sermaya serê çiyayan li ser xwe qebûl dikin, ... lê nikarin an naxwazin xwe hînî zimanê kurdî bikin. Bi zimanê dagîrkeran sloganan didin, û dixebitin û siyasetê dikin. Ez nizanim çi bibêjim wan. Tenê ez dibêjim ji rûyê van ciwamêran şerim bikin, ji rûyê Michael Chyet, Michiel Leezenberg, ji rûyê Christian Leithner, ji rûyê ...
Min xwest ko nameyê bê destkarî belav bikim, mixabin ko hindek pesnên min dane, ew heval e, û ji qenciya xwe weha dibêje, lê ya giring paqijîya zimanê wî ye. Min yek peyv jî ji peyvên di e-nameya wî da neguhartine. Hûn bixwînin û bibînin ka kurdiya ji sedê çendî malperên me kurdan jî wekî kurdiya wî paqij e. Mirov fehêt dike ji xwe ra bibêje kurd, dema kurdiya pirraniya malperrên kurdî dibîne. Bi rastî, bila ew jî fihêt bikin.
Ev hûn û ev jî e-nameya Dr. Christian Leithner:
Lezgînê Çalî M.D.
Kurdistan/Îraq
Viyana, 3/1 2013
Kek Lezgînê Hêja!
Gelek sipas jibo emaîla te. Ez jî sersala te pîroz dikim. Sala te ya nû bibe tijî serkeftin, şahî û şadîyê (şadî?). Xetera şerr ji Kurdistana azad bikeve dûr, inşalla!
Ez bi eks nivîsarên te yên nefel.comê dixwînim. Gotara “Stembola Kurdan” çû xweşiya min. Piştî ko min çend serdan kirine (ergatîv rast e?), raya min li ser Stembolê nêzîkî ya te ye. Bi ya min Stembol bajarê duyemîn li lîsteya bajarên herî xweş li dinyayê ye. Bajarê yekemin li ser zirveya rindiyê Sanaa digihije. Min li Stembolê pirr Kurd dîtine, nemaze li sûkê. Herçend derfetên çand û hunera Kurdan ji rojhelata Tirkiyê li Stembolê çêtirr bûn, zexta asîmîlasyonê bi awayekî aborî gelek ziyan kiriye.
Sivan Perwer di klîpê de rast digot: ”Temaşevanê hêja; ev dema te bi xêr be. Pirsiyareke min ji te heye. Gelo ya ko min û te dike Kurd çi ye? ...
..lê di hişê min de hew bersivek heye: Ya ko me, min û te dike Kurd ev ziman e!”
Li Nemsayê asîmîlasyona Kurdan didome. Ez di parçeyê yekemîn yê jibo nexweşiyên hundir, xestexana Kaiser Franz Josefê de weki toxtorê serwer kar dikim. Ez di gerrên çavderiyê de ji hemû mirovên Tirk yên nexweş dipirsim: ”Ka bibêje, tu li kîjan bajêr an deverê hatî dinê?” Gelek Tirk ko bi rastî Kurd in, lê zimanê xwe ji bîr kiriye yan newêrin îtîraf bikin ko Kurd in.
Gotara te ”Zimanê kurdî zimanekê ergatîv e!” pirr balkêş û giring e. Gelek Kurd, mirovên bêkemal lê hînjî yên zana şaşiyên ergatîvîtiyê dikin. Pisporiya te ya rêzimana Kurmanciyê digihije asta herî bilind. Hingê divê tu bibî profîsorekî li Zanîngeha Dohuk yan Hewlêrê, beşa Kurdologiyê.
Pirsyareke min derbarê ergatîvîtîyê ji te heye:
”Sisê mirîşk kûselekî dibînin.” Dema niha ye, problemek tune.
”Sisê mirîşkan kûselek dît.“ Dema bihurî, rast e?
“Deh şagirt xelatekê didin mamosteyê (mamostê?)“
“Deh şagirt deh xelatan didin mamosteyê (mamostê?)“
Lê dema bihurî ji bo min bi şik û bi guman e:
“Deh şagirtan xelatek da mamoste“ ?
”Deh şagirtan deh xelat dan mamoste”?
Kêfxweşiya min te, eger tu vê mişkilê çareser bikî û xeletên din li nameya min sererast bikî.
Ez hêvî dikim ko em îsal hevudû bibînin, li Nemsayê yan li Kurdistanê, inşalla.
Silav û rêz
Hevalê te
Christian Leithner, M.D.
Prof. of Medicine, Head |
