Nefel

[ YEKŞEM, 2024-12-22 ] [ BIKE MALPERA DESTPÊKÊ ] [ BÊXE NÊV BIJAREYAN ] [ KONTAKT ] [ INFO ] [ LÊGERÎN & ARŞÎV ]

DESTPÊK

	Nûçe

	Nivîsar

	Kulturmagazîn

	Hevpeyvîn

	Kolumnîst

	Ewrokurd

	E-Pirtûk

	Lîteratûr

	Ziman

	Muzîk

	Foto

	Lînk

E-POSTEYA TE

	Nav (Username)



	Şîfre (Password)





	»E-posteyeka nû bo xwe qeyd bike

REKLAM

KOLUMNÎST

Li Diyarbekirê “mîlîtanên rîhsipî” li kolanan bûn

STOCKHOLM, 12/3 2007 — Piştî destûrnedayina ji terefê hêzên dewletê ve ya ji bona “Konferansa Kerkûkê” ko ew ê ji terefê “Grûba Xebatê ya Demokratîk û Neteweyî ya Kurd” ve bihata li dar xistin; berpirsiyar, fonksiyonel, terefdar û beşdarên konferansê bi civîneke çapemeniyê ev rewşa hanê protesto kir. Ev çalekiyeke mîlîtanî bû, bijî!

Di gava pêşî de, mîna ko tiştek tune be, bi tenê protestoyeke ji rêzê be tê xuya kirin, lê hin nuxteyên gelekî balkêş di wêneyê vê çalekiyê de hene ko miheqeq bala we jî kişandiye.

Ya pêşî – ji bona min – ew e ko êdî pir bi rehetî dengê kurdan ji Diyarbekirê xwe digîhîne Kerkûk û Hewlêrê, xwe digîhîne Mihabad û Qamîşloyê ko birayên wan ne bi tenê ne û tesîra xwe li hemû deveran dike ko kurd lê dijîn. Ev îşareta xurtbûna hisên neteweyî ye û ew jî kêfa mirovî tîne.

Ya duduyan, kurdan bi vê helwêsta xwe – çalekiyên bi vî rengî di demên dawiyê de baş bi pêş de ketine/dikevin – da diyarkirin ko li hemberî tehdîdên Tirkiyeyê û yên serdestan dê pir bi eşkereyî li dijî çavsoriya wan derkevin û xwe bera kolanan bidin, ew ê bi vîzyoneke neteweyî humika xwe li maseyê bixin...

Ya sisiyan jî –ji bona min ya herî başlêş e – ew e ko min di wêneyê protestoyê de dît ko –hema hema – hemû beşdarên civîna protestoyê kesên por, rîh û simbêlsipî bûn. Qet ciwan di nav wan de tune bûn. Helbet ez vê netîceyê ji wî wêneyî derdixim ko ew di rojnameyan de belav bûye, heger ez di vê tesbîtê de şaş bim, bila xwendevan û berpirsiyarên çalekiyê li min bibûrin.

Ew kesên ko rahiştibûn pankartan, yên megafon di destên wan de bûn û yên -belkî- slogan diavêtin, hemû jî rengsipî û qilçixşîn bûn… Ji hêlekê de wî dîmenê hanê hêsir dixistin çavên mirovî ko wan kesan piştî 25-30 salan jî tiştek ji mîlîtaniya xwe wenda nekirine û ji hêla dinê ve jî mirov piçekî xemgîn dibû û ji xwe dipirsî ko ma qey çend xortên ko ji vî karî bawer dikin/bikin yan jî ew angajeyî vê xebatê bibin, tune ne/bûn?

Ji bona min qedrê vê rewşa hanê gelekî bilind e; bi çi awayî dibe bila bibe, heger mirov bi wê mîlîtaniya hanê dernekeve pêşberî miletî, dê tu carî kes baweriyê bi vî karê meşrû û neteweyî-demokratîk nîn e. Û ji hêla din ve jî mirov piçekî dilzîz dibe û ji xwe dipirse:

— Ma qey zahmet e ko mirov çend xortan bide dora xwe; gelo şaşiyek di fikir û vîzyona van kesan de heye da ew bikarin tesîrê li – beşekî piçûk be jî – civatê bikin? Ez bawer nakim ko şaşî di van kirinan de hebe/heye û ez bi xurtî piştgiriya wan dikim. Gelek sedemên hene ko vê gavê ne mijara vê nivîsê ye da em li ser rawestin.

Lê ez dîsa jî vedigerim û ji xwe dipirsim:

— Gelo ev rewşa hanê li welêt tenê weha ye, yan li ba me jî – li Ewrûpayê– weha ye?

Ez lê hay dibim ko hezar xwezî bi rewşa welêt be!

Heger ji bona we meraq be bê ji bona çi ye, ez dikarim bi nimûneyeke piçûk ko vê gavê aktul e, vê yeka hanê îzeh bikim da rismekî zelal di serê mirovî de çê bike.

Weke ji terefê herkesî ve aşîkar e ko berî bi sê-çar rojan kurdekî naskirî – hevalekî me – bi navê Nedîm Dagdevîren li Stockholmê çû rehmetê. Şîna wî li mekanê ko wî ava kiribû – Kitêbxaneya Kurdî ya Stockholmê – hate danîn. Di van sê rojan de bi sedan kurd û swêdî hatin taziyeyê. Komîteyeke ji pênc kesan pêk dihat hebû ko karê organîzekirina tahziyeyê bi rê ve bibiraya/dibir. Komîteyê karê xwe dikir, lê hûn dizanin bê kê çay û qahwe li mêvanan belav dikirin? Hema hewcedariya ko ez navê gelekan bijimêrim tune ye, ez ê yekî tenê bibêjim; Zinarê Xamo ko hûn hemû nas dikin, bi wî temenê xwe, bi wê rîhsipîtî û nîvseqetiya xwe, xizmet ji mêvanan re dikir; çay û qahwe belav dikirin. Ma ev ûcdan e? Ma ev di kîjan pot û paçî de hiltê? (Ev rewşa hanê ne kêmî rewşa wan rîhsipiyan e ko li Diyarbekirê rahiştibû pankart û megafonan).

Gelek ”xort” li tehziyeyê hebûn ko nediçûn temsiya çay û qahweyê ji destê rîhsipiyên xwe nedigirtin – her çiqasî Zinarî ji rizaya dilê xwe ew karê hanê dikir/kiribe jî –.

Divê xortên kurdan encamekê ji van herdu nimûneyan derbixe ko ew fêr bibin megafon û temsiyan ji destên ”rîhsipiyên” xwe bigirin.

Helbet ez di vê tespîtê de hîna jî ne zelel im ko sûcî têxim hustuyê xortan; ez nizanim bê me carekê terbiyeyeke mîlîtanî sitendiye/bû ko ew karekterê hanê ji giyanê me bi dûr nakeve – em dê heta mirinê jî xwe xort bibînin –, yan jî em nikarin (me nekarîbû) tesîrê li nifşê nuh bikin da ew sûdekê ji fikir û kirinên me werbigrin?

***

Têbinî: Ev nivîsa hanê ji ber nivîsa min a ji bona wefata Nedîmê rehmetî ”Oxir be ”Qardaş”… ”ê hate texîr kirin, loma niha careke din wê belav dikim.

4ê adara 2007an

-----------------------------------

Nivîskar: ENWER KARAHAN
Weşandin: 2007-03-12
Xwendin: 4616